Verandering vraagt loslaten
Na de workshop kwam ze naar me toe. Direct. Ze was de eerste die me aansprak. En van alle vragen, opmerkingen en complimenten die nog zouden volgen, bleef haar opmerking me het meeste bij.
“Je hebt het niet over rouw gehad”
Vuur van verdriet in haar ogen.
“Je zei wel dat het zwaar kan zijn.
Je sprak over hormonen en hun effecten; over de maatschappij, communicatie, zinvolle aanpassingen en concrete handvatten. Daar sprak je allemaal over. Dat helpt. Maar…ben ik dan de enige die afscheid moest nemen?
Afscheid van wat er was.
De vrouw die ik ooit was.
De kinderen die ik nooit zal baren.
Ben ik echt de enige?”
Tranen in haar ogen.
Kippenvel over mijn lijf.
We hielden oogcontact. “Holding space”.
Daarna spraken we erover. En in het gesprek kon ze horen dat zij niet de enige is; zeker niet. Gek genoeg lijkt ook deze ervaring – het loslaten, zodat een nieuwe levensfase ook echt tot bloei kan komen – ook een taboe.
Ouder worden en daarmee fysieke en mentale veranderingen doormaken, leidt onherroepelijk tot grotere of kleinere levensvragen. Ben ik nog wie ik was? Wat is er belangrijk voor me?
Een maatschapplijke tendens lijkt te zijn: houd je maar groot. Spreek er maar niet over. Verf je haar, lift je rimpels, drink nog een extra koffie. Die aanpassingen kunnen heel goed bij je passen en dan is dat prachtig. Maar als het innerlijk wringt… is het misschien tijd om los te laten. Mogelijk zelfs verdriet te voelen.
Na verdriet, volgt vaak veerkracht
Het kan ongelooflijk confronterend zijn als de overgang je klachten oplevert. Dat is verdrietig. Dat wil je eigenlijk helemaal niet. En onze stoere, Westerse maatschappij lijkt het ook niet te willen.
Dus dat toch durven zien, vraagt moed.
En het levert je wel wat op. Want zodra je durft te erkennen wat er speelt, kun je oplossingen zoeken. Hulp vragen. Brainstormen met andere over zinvolle keuzes of vormen van ontspanning of herstel.
Maar dat vraagt wel dat je de reden voor de rouw durft te zien.
Deze vrouw, die me benaderde na de workshop, durfde over haar rouw te vertellen. In ons samenzijn kon haar immense verdriet er even zijn. Heel even. Een stukje.
Na het moment van mijn kippel, haar tranen en onze woorden, nam ze afscheid. Op dat moment slechts afscheid van mij. Met een glimlach.
